Communiceren gaat over spreken en luisteren. Tenminste, dat dénken we vaak. En dus zorgen we dat we zoveel mogelijk spreken zodat er ook iets te luisteren valt. Spreken komt ook intelligenter over. Want in stiltes gebeurt niets, toch? We zijn gewend woorden te gebruiken en elke stilte op te vullen. Daar zit ons comfort in. Het voelt vertrouwd maar veel levert het niet op. Actief luisteren daarentegen wel.
Woorden zijn ruis voor verbinding
Bekijk het eens zo: communiceren gaat over verbinden. In de relatie tussen mensen ontstaat communicatie, verbaal of non-verbaal. Stiltes zijn uitstekende gebeurtenissen om verbinding te laten ontstaan. Er is dan geen ‘ruis’ van woorden die ons weghouden van die verbinding. In de stilte is er tijd om onze gedachten te ordenen, ons gevoel te checken en in te leven in de situatie.
Stilte is spannend
Er is nog een tweede reden waarom we de stiltes vermijden; het bevestigt onze controle over het gesprek. Wanneer je een vraag stelt en dan stil bent, geef je de ander de ruimte om het gesprek over te nemen. Sommigen vinden dat risico te groot en stellen suggestieve vragen, of algemene vragen of geven als eerste een respons op hun eigen vraag.
Neem eens waar in je eigen werkomgeving hoe vaak het voorkomt dat iemand een vraag stelt en daar dan zélf als eerste een reactie op geeft. Een ongewenst nevenaffect daarvan is bovendien dat de ander geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen voor zijn respons.
Actief luisteren
De basisregel is simpel: stel een vraag en houd daarna je mond dicht. Laat de stilte toe, geef de ander tijd om te denken, neem zelf tijd om de relatie tussen jezelf en je gesprekspartner te ervaren. Ontdek wat er uit de stilte tevoorschijn komt en waarom we dat de ‘kracht van de stilte’ noemen.
Andere effectieve communicatie principes
- Spreek vanuit de ik boodschap
- Stel vragen en zorg dat je antwoord krijgt
- Adresseer je boodschap
- Open vragen stellen
- Helder communiceren: onderscheid opmerking en vraag
- Feedback geven
- Feedback vragen
- Feedback geven en ontvangen
