Open vragen stellen is belangrijk voor effectieve communicatie. Ze nodigen je gesprekspartner uit om uitgebreide en diepgaande antwoorden te geven, in plaats van eenvoudige ja- of nee-reacties. Door open vragen te stellen, creëer je ruimte voor dialoog, begrip en betrokkenheid in gesprekken.
Daarnaast moedigt het mensen aan om hun gedachten, gevoelens en ideeën te delen. Communicatie wordt daardoor informatief en waardevol. Goede open vragen stellen kan helpen bij probleemoplossing, besluitvorming en het verkrijgen van inzicht. Kortom, het is een essentiële vaardigheid voor effectieve communicatie.
Gesloten en open vragen
Er zijn twee soorten vragen: gesloten en open.
Gesloten vragen kunnen worden beantwoord met een enkel woord zoals ja, nee, soms, misschien en andere korte reacties. Een gesloten vraag is vaak ook sturend. Er zit vaak al een antwoord of een suggestie in opgesloten: ‘lukt het je om deze offerte vanmiddag nog te verzenden?’, ‘vind je het prettig werken in je nieuwe team?’ of aan je kinderen: ‘was het leuk op school?’
Een open vraag begint met een vraagwoord als waarom, wanneer, hoe, wat, wie. De vraag heet ‘open’ omdat de vraag alle mogelijke reacties open laat. Het maakt jou als vragensteller niet uit wat de ander antwoordt. Je hebt volop belangstelling voor díens positie: ‘hoe vind je het werken in je nieuwe team?’ of ‘wat is jouw planning voor deze activiteit?’ Open vragen geven de ander de indruk dat je werkelijk geïnteresseerd bent.
Open vragen stellen als leider
In leiderschap is het stellen van open vragen essentieel. Leiderschap gaat over het geven van zoveel mogelijk autonomie en inspiratie aan je medewerkers. Wat hen vooral motiveert is wanneer zij merken dat hun mening er toe doet. Dat bereik je met open vragen. In onze praktijk zien we dat leidinggevenden eerder gesloten dan open vragen stellen. Bovendien zien we dat ze vaak suggestieve gesloten vragen stellen:
‘Vind je zelf ook niet dat deze deadline te ruim genomen is?’
‘Nee’.
‘Maar je ziet toch wel dat het korter kan?’
‘Nee’.
‘Komt het omdat het vorige keer ook langer duurde dan je had verwacht en dat je daarom nu ruimer plant?’
‘Nee’.
Het gesprek krijgt een geheel andere sfeer als je vraagt: ‘Wat kun je doen om de deadline binnen een maand te leggen?’
Open vragen maken een gesprek boeiender en motiverender. Er komt meer informatie op tafel en het zet aan tot creativiteit en verdieping. Als manager laat je met open vragen zien dat je de ander vertrouwt en betrek je die ander ook echt bij de oplossing.
Andere effectieve communicatie principes
- Spreek vanuit de ik boodschap
- Actief luisteren: gebruik de kracht van de stilte
- Stel vragen en zorg dat je antwoord krijgt
- Adresseer je boodschap
- Helder communiceren: onderscheid opmerking en vraag
- Feedback geven
- Feedback vragen
- Feedback geven en ontvangen
