Wanneer je een bedrijf overneemt, met een nieuw team start, of een extra dienst/product aanbiedt, kan het voelen alsof je vanaf nul begint. Het moment bruist van de mogelijkheden, van de belofte van wat kan zijn. En toch is er altijd een diepe realisatie die op de achtergrond meespeelt: je begint nooit écht vanaf nul. Dit is de essentie van systemisch werken – alles is verweven met wat al bestond, net zoals een nieuwe boom geplant wordt in een eeuwenoud bos. Alles is verbonden: de wortels, de takken, het licht dat door de bladeren breekt. Het is belangrijk om dit te erkennen voordat je vol enthousiasme aan de toekomst begint. In dit artikel ontdek je hoe systemisch werken je helpt om effectief en bewust te vernieuwen, met oog voor de dieperliggende structuren die al aanwezig zijn.
Waardering voor wat er al is
De eerste stap binnen systemisch werken is altijd waardering. Dit gaat niet alleen over het erkennen van zakelijke processen, maar juist over de mensen en hun verhalen. Wanneer je een nieuw team of bedrijf overneemt, stap je letterlijk in de wereld van een ander. Deze wereld zit vol dromen, tegenslagen, en hard werken. Het is essentieel om dat te erkennen. De organisatiecultuur, relaties, en het personeel vormen de wortels die een bedrijf kracht geven om door de seizoenen heen te blijven bestaan. Zonder die waardering is het moeilijk om een solide basis te creëren voor toekomstige groei. Het koesteren van wat al goed is, zorgt voor respect en wederzijds begrip, een belangrijke voorwaarde voor succesvolle verandering.
De chaos van verandering omarmen
Verandering bengt vaak chaos met zich mee. Een nieuwe start gaat bijna altijd gepaard met onzekerheden. Hoe werkt dit? Wie gaat voor wie? Wat gaat voor op wat? Wie doet wat? Hoe passen we in elkaar? Het gaat hierbij over wie leidt en wie volgt.
In de praktijk kan dit voelen als het ontwarren van een ingewikkeld netwerk van draden, en fouten zijn haast onvermijdelijk. Toch is dit precies waar systemisch werken waardevol wordt. Het biedt tools om die chaos te ordenen. Net zoals een nieuwe boom die juiste plek nodig heeft om te groeien, is helderheid cruciaal in een veranderproces.
Duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden zorgt ervoor dat iedereen weet waar hij of zij staat, en voorkomt verwarring en frustratie. Chaos is een natuurlijk onderdeel van groei, en met systemisch werken kun je richting geven in die chaos. Zonder die ordening zou iedereen zich verloren voelen.
Balans vinden in de overgangsfase
Balans is misschien wel het meest uitdagende aspect van verandering. Het is een constante zoektocht en één van de moeilijkste lessen, want balans is fragiel. Het draait om meer dan balans tussen werk en resultaten. Het gaat om de evenwichtige interactie tussen ratio, verlangen en intuïtie. Hoe introduceer je nieuwe ideeën zonder de ziel van het team of de organisatie te verliezen? Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich gehoord voelt en dat het verleden niet uitgewist wordt?
De kunst is om zowel het nieuwe als het oude te omarmen en te erkennen. Dit vereist een constante dialoog en aanpassing. Balans is iets dat niet altijd vanzelfsprekend is, maar door open te blijven luisteren naar de medewerkers en de organisatie, wordt het mogelijk om een weg te vinden waarin iedereen mee kan groeien. Het gaat hierbij om geven en nemen.
Betekenis geven aan verandering
Wanneer de chaos is gaan liggen en de nieuwe structuren beginnen te ademen, komt het mooiste deel: betekenisgeving. Waarom doen we dit eigenlijk? Het gaat niet om cijfers of groei alleen, maar om de zingeving die verandering met zich meebrengt. Elke stap die je zet in een veranderproces moet bijdragen aan een groter doel, een nieuw verhaal dat samen geschreven wordt. Systemisch werken helpt om dit verhaal niet alleen op individueel niveau, maar ook op team- en organisatieniveau betekenis te geven. Wat wil er eigenlijk gebeuren? Wat is de diepere behoefte van de organisatie en de mensen die erin werken?
Systemisch werken is een emotionele reis
Veranderen binnen een organisatie is niet alleen een zakelijke of strategische aangelegenheid. Het is een emotionele reis vol uitdagingen, onzekerheden en kwetsbaarheden. Soms voel je je overweldigd door de druk, de snelheid en de complexiteit van verandering
Maar juist in die kwetsbaarheid schuilt de kracht van systemisch werken. Het stelt je in staat om te reflecteren, fouten te maken en opnieuw te beginnen. Door met een open hart te blijven werken aan het grotere geheel, ontstaat er ruimte voor authentieke, duurzame verandering.
Groei en verbinding door systemisch werken
Net zoals een boom zijn wortels diep laat zakken en zijn takken naar de hemel uitstrekt, biedt systemisch werken een framework om niet alleen een organisatie in zichzelf te laten staan, maar deel te laten worden van iets groters. Het zorgt ervoor dat nieuwe ideeën en mensen verbonden raken met de bestaande structuren. Dit creëert een ecosysteem dat blijft groeien en bloeien, niet alleen voor nu, maar voor de toekomst. Systemisch werken biedt hiermee een route naar duurzame vernieuwing, waarbij zowel mensen als organisaties de kans krijgen om betekenisvol te groeien.
Download het Systemisch Innovatiemodel: de vier stappen van vernieuwing
Wil je meer weten over hoe systemisch werken jouw organisatie kan ondersteunen bij innovatie en verandering? Download dan nu ons Systemisch Innovatiemodel. Hierin leggen we stap voor stap uit hoe je systemisch werken kunt toepassen wanneer je iets nieuws wilt doen. De vier fasen, waardering, ordening, balans, en betekenisgeving, helpen je reflecteren op de dynamiek van een systeem terwijl je er iets nieuws opzet en het in balans brengt met de bestaande context.
